ลักษณะทางพฤกษศาสตร์ของกระเจี๊ยบแดงจะเป็นไม้พุ่ม ความสูงของต้นประมาณ 1-2 เมตร กิ่งก้านของต้นมีสีม่วงแดง มีขนตามกิ่งและก้านรำไร ใบกระเจี๊ยบเป็นใบเดี่ยว รูปทรงไข่หรือรูปนิ้วมือ ขนาดใบกว้างกระมาณ 7-12 เซนติเมตร ยาว 8-15 เซนติเมตร
ถิ่นกำเนิดกระเจี๊ยบแดง
ระเจี๊ยบแดง มีถิ่นกำเนิดในประเทศซูดาน รวมถึงประเทศใกล้เคียงในแถบทวีปแอฟริกาแล้วมีการกระจายพันธุ์ไปยังทั่วโลก เช่น อินเดีย มาเลเซีย และประเทศไทย โดยในประเทศไทยนั้นพบบันทึกการปลูกในไทยครั้งแรกเมื่อปี พ.ศ.2510 โดยกรมประชาสงเคราะห์ได้นำกระเจี๊ยบแดง พันธุ์ซูดานเข้ามาปลูกที่นิคมสร้างตัวเอง อ.พระพุทธบาท จ.สระบุรี แล้วจึงมีการขยายพื้นที่ปลูกไปยังภาคต่างๆ ทั่วประเทศ ในปัจจุบันมีแหล่งเพาะปลูกกระเจี๊ยบแดงที่สำคัญ ได้แก่ จังหวัดลพบุรี สระบุรี อุตรดิตถ์ กาญจนบุรี และฉะเชิงเทรา
ประโยชน์และสรรพคุณกระเจี๊ยบแดง
- แก้อาการขัดเบา
- แก้เสมหะ
- ช่วยขับน้ำดี
- ช่วยลดไข้
- แก้ร้อนใน
- แก้ไอ
- ขับนิ่วในไต
- ขับนิ่วในกระเพาะปัสสาวะ
- แก้อ่อนเพลีย
- บำรุงธาตุ
- บำรุงกำลัง
- บำรุงโลหิต
- แก้กระหายน้ำ
- รักษาไตพิการ
- ขับเมือกมันให้ลงสู่รูทวารหนัก
- ช่วยละลายไขมันในเลือด
- เป็นยาระบาย
- แก้ไตพิการ
- ลดอาการบวม
- แก้เลือดออกตามไรฟัน
- เป็นยาฆ่าพยาธิตัวจี๊ด
- รักษาแผลอักเสบ
- รักษาแผลติดเชื้อ
- แก้โรคเบาหวาน
- ช่วยรักษาแผลในกระเพาะอาหาร
- ช่วยป้องกันโรคต่อมลูกหมากโต
- ช่วยฆ่าเชื้อแบคทีเรีย
- ช่วยป้องกันการเกิดโรคมะเร็ง
- ใช้ขับปัสสาวะ
- รักษาโรคกระเพาะ
- รักษาลำไส้อักเสบ
- แก้อาการขัดเบา
รูปแบบและขนาดวิธีใช้
ใช้ขับปัสสาวะ ให้ใช้กลีบกระเจี๊ยบแดง แห้ง บดเป็นผง 3 กรัม (หรือ 1 ช้อนชา) ชงกับน้ำเดือด 1 ถ้วยแก้ว ดื่มวันละ 3 ครั้ง นาน 7 วัน ถึง 1 ปี หรือ จนกว่าอาการจะหาย รักษาโรคกระเพาะ และรักษาลำไส้อักเสบ ด้วยการใช้ผลแห้งนำมาบดเป็นผง ใช้รับประทานครั้งละ 1 ช้อนโต๊ะ แล้วดื่มน้ำตาม วันละ 3-4 ครั้ง ช่วยแก้โรคพยาธิตัวจี๊ด หรือ จะใช้ผลอ่อนนำมาต้มรับประทานติดต่อกัน 5-8 วัน หรือ จะใช้ทั้งต้นใส่หม้อต้มกับน้ำ 3 ส่วน เคี่ยวไฟจนงวดให้เหลือ 1 ส่วน แล้วผสมกับน้ำผึ้งกึ่งหนึ่ง ใช้รับประทานวันละ 3 เวลา หรือ จะรับประทานน้ำยาเปล่าๆ ก็ได้จนหมดน้ำยา แก้อาการขัดเบา โดยใช้กลีบเลี้ยงกระเจี๊ยบแดง ของผล หรือ กลีบรองดอกสีม่วงแดง นำมาตากแห้งแล้วบดให้เป็นผง นำมาใช้ครั้งละ 1 ช้อนชา (ประมาณ 3 กรัม) ใช้ชงกับน้ำเดือด 1 ถ้วย (ประมาณ 250 มิลลิลิตร) แล้วนำมาเฉพาะน้ำสีแดงใส วันละ 3 ครั้ง ดื่มติดต่อกันทุกวันจนกว่าอาการจะดีขึ้นและหายไป
